Eerlijk is eerlijk. Dat hele burgerbestaan, ik kan het niet langer ontkennen, ik zit er midden in. Ik werk, krijg elke maand hetzelfde inkomen op dezelfde datum. Ik ervaar een vitaal contrast tussen de werkweek en het weekend. Ik ga doordeweeks op tijd naar bed en sta ’s ochtends op tijd op. Ik strijk bloesjes, poets mijn schoenen en breng mijn fiets naar de fietsenmaker als ‘ie stuk is.
Maar hoewel ik dus full grown burger ben geworden, is de angst voor het burgerschap nog steeds niet helemaal geweken. Sterker nog, nu ik zo dicht bij het vuur zit is de angst me eraan te branden gegroeid. Mijn haren gaan recht overeind staan als iemand die ik ken zegt: ‘Ja werken is zo fijn. Kijk. Als ik thuis ben ’s avonds en in het weekend, hóef ik ook echt niks meer.’ Het idee alleen al dat ik in het weekend daadwerkelijk niets zou (hoeven) doen, vind ik levensgevaarlijk. Stel je voor dat ik op zaterdag de deur niet uitkom, de hele dag door thee drink, de afwas en was doe, om vervolgens op zondag een wandeling in het bos te maken met de familie en ’s avonds Studio Sport te kijken. Dat is toch ondenkbaar? Ik wil er echt alles aan doen dat leven te vermijden tot ik in ieder geval 45 jaar oud ben. En van geslacht veranderd, want ik bedoel: Studio Sport?!
De weerstand zit diep. Geregeld vind ik mezelf midden in de nacht, badend in het zweet, ontwakend van een nachtmerrie. ‘Art! Ik droomde dat ik was ingekakt. Dat ik vrienden was met de buren, met wie we oud en nieuw vierden.’ Zo’n droom blijft dagen door mijn hoofd spoken. Ik vertelde erover aan mijn vriendin Anne, die minder anti-burgerbestaan is, mits het te combineren is met het redden van de mensheid en het verkrijgen van wereldmacht. Eerst moest ze heel hard lachen en toen ze begreep dat ik serieus bang was stelde ze me gerust met wat sindsdien mijn kalmeringsmantra is: ‘Maar Sterre. Inkakken? Dat kán jij helemaal niet. Dat zit niet in je bloed. Wees er echt maar niet bang voor, je bent rusteloos, gestoord en ambitieus genoeg voor een levenslange garantie op onophoudelijke on-ingekaktheid. Als jij een zondag Studio Sport kijkt ben je niet ingekakt. Bovendien weet ik zeker dat het je niet eens zou lukken het elke week te doen.’
Ze had volkomen gelijk, maar emoties zijn niet rationeel. Dus hoewel ik weet dat ieder zijn eigen levensstijl mag kiezen, voel ik boosheid en recalcitrantie opkomen als ik mensen zie in een regenbroek. Of als een collega me wijst op de arboregels rondom de werkplek, moet ik alles inzetten om het uitlachen te onderdrukken.
Je komt ze overal tegen. Mensen die wachten voor een stoplicht, op tijd van huis vertrekken, hun ontbijt afwegen om aan hun dieet te voldoen, bonnetjes bewaren van waardevolle aankopen. Er is niks rationeels op tegen. Maar echt, het blóed onder mijn nagels. Kerstballen kopen in november, omdat je dan nog ruime keus hebt. Ik wil ze gewoon slaan!
Ik krijg kwaadaardige gedacht. Deze mensen zijn slecht voor de weerbaarheid van onze samenleving. Dat ze zoveel vertrouwen op routine, dat ze geen stootje kunnen verdragen. Dit zijn mensen, fantaseer ik, die migraine krijgen als de krant een keer te laat bezorgd wordt. Dit zijn mensen die, als de ober een biertje te veel op hun rekening zet, én bij de ober gaan klagen én al hun kennissen tijdens de verjaardag-met-slagroomtaart-in-het-kring afraden ooit nog eens naar het betreffende restaurant toe te gaan.
Emoties zijn niet rationeel. Ik weet best dat ook deze mensen buigzaam zijn en voor hun ouders kunnen zorgen als die altheimer krijgen en gewoon door blijven leven als het kabinet valt of de benzineprijs vijf cent hoger wordt.
En misschien zijn gemakken en kleine zekerheidjes ook zo verkeerd nog niet. Ernaar kijken is een kwelling, maar het zelf gebruik maken van een klein zekerheidje die onze welvaartssamenleving biedt is soms een enorme verademing. Met het advies van Anne in mijn achterhoofd probeerde ik het laatst zelf uit. Ik heb een doorlopende reisverzekering afgesloten voor als ik spontaan besluit te gaan liften. En als ik op vrijdag of zaterdag uit eten ga, reserveer ik tegenwoordig een tafel. Zodat ik zeker weet dat er een tafeltje vrij is om half zeven. Alhoewel ik dan wel reserveer onder de naam Lucky Luke, Sterre Online of familie K. Bruinsma. Ik bedoel, het moet wel leuk blijven.